مقدمه
افراد بسیار زیادی در رابطه با مراجعه به دندانپزشک در دوران بارداری مردد هستند و گمان می‌کنند که مراجعه به دندانپزشک و انجام مراحل درمانی، ممکن است به سلامت خود و جنین‌شان آسیب وارد کند. در این مقاله قصد داریم تا به سوالات متداول در رابطه با درمان و مسائل مربوط به دندانپزشکی در دوران بارداری و چگونگی حفظ سلامت دهان و دندان در این دوره مهم و حساس صحبت کنیم. تا پایان با ما همراه باشید تا پاسخ بسیاری از سوالات خود در این زمینه را پیدا کنید.
یک توصیه مهم در خصوص دندانپزشکی در دوران بارداری
در ابتدا پیشنهاد می‌شود تا قبل از اقدام برای بارداری، به دندانپزشک متخصص مراجعه کنید. اینگونه با یک چکاپ کلی موارد مورد نیاز برای درمان دهان و دندان شما را تشخیص داده و بروز آسیب در این دوران را به حداقل برساند.
آیا بارداری به خودی خود باعث ایجاد آسیب در دهان و دندان می‌شود؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که مواردی که در طول دوره بارداری ایجاد می‌شود، می‌تواند به سلامت دهان و دندان آسیب بزند.
مصرف مواد قندی و کربوهیدرات افراطی ممنوع
افزایش علاقه‌مندی خانم‌های باردار به مصرف مواد قندی، کربوهیدرات و شیرینی می‌تواند در طول بارداري آسیب زننده باشد. زنان باردار در این دوره به موارد نام برده شده علاقه‌مند می‌شود و همانطور که می‌دانید استفاده افراطی از این مواد، سلامت دهان و دندان را به مخاطره می‌اندازد.
ایجاد حالت تهوع در زنان باردار
این حالت، مورد دیگری است که می‌تواند سلامت دهان و دندان را دچار مشکل کند. چرا که حالت تهوع، باعث اسیدی شدن محیط دهان و دندان می‌شود و در نتیجه، افزایش فعالیت تخریبی و آسیب‌زای پلاک‌ها را به همراه می‌آورد.
بیماری لثه را قبل از بارداری درمان کنید
اگر بیماری لثه قبل از دوران بارداری درمان نشده باشد، در طول این دوره می‌تواند تشدید پیدا کند و آسیب‌زا شود. ژنژیویت حاملگی که بر اثر التهاب بافت لثه به وجود می‌آید، باعث خونریزی و آسیب زدگی به لثه می‌شود. این بیماری بیشتر در ماه چهارم اتفاق می‌افتد و احتمال بروز آن در ماه‌های پایانی روبه افزایش خواهد بود. بنابراین با درمان و تشخیص به هنگامِ بیماری‌های لثه، آسیب‌های ناشی از آن را به حداقل برسانید.
آیا مراجعه به دندانپزشک و انجام کارهای درمان در دوره بارداری خطرناک است؟
مراجعه به دندانپزشک در دوران بارداری بیش از هر زمان دیگری لازم و ضروری است. چرا که افزایش هورمون‌های خاص در بارداری، می‌تواند باعث تورم و التهاب لثه شود. همچنین در صورت عدم درمان این بیماری، می‌تواند آسیب‌های جدی و عمیق را به همراه بیاورد. توجه داشته باشید که اهمیت به عفونت دهانی به قدری مهم است که در صورت عدم درمان، می‌تواند موجب زایمان زودرس شود.
در چه ماهی برای مراجعه به دندانپزشکی در دوران بارداری اقدام کنیم؟
دندانپزشکان معتقدند که سه ماهه دوم بارداری، بهترین دوران برای انجام فعالیت‌های مربوط به دندان و دهان است. در این دوره، اندام‌های حساس و حیاتی جنین شکل گرفته و میزان آسیب‌های احتمالی به حداقل می‌رسد. اگر بنا به تشخیص دندانپزشک، دندان‌هایی پوسیده، نیاز به عصب کشی و یا کشیدن دارید، سه ماهه دوم بارداری بهترین زمان برای انجام این کارهاست. اگر چه عصب کشی در کل دوران بارداری توصیه نمی‌شود، اما انجام دادن آن در مواردی به نفع مادر و فرزند خواهد بود.
چرا سه ماهه سوم بارداری برای انجام عملیات مربوط به دهان و دندان پیشنهاد نمی‌شود؟
با افزایش ماه‌های دوران بارداری، نشستن‌های طولانی مدت برای مادر آسیب زننده و خسته‌کننده خواهد بود. بنابراین، توصیه می‌شود تا در صورت عدم ضرورت، مراجعه به دندانپزشکی در دوران باردای و درمان‌های طولانی مدت انجام نشود. البته تشخیص این مسئله با دندانپزشک متخصص خواهد بود.
آیا استفاده از داروهای بیهوشی و داروهای آنتی بیوتیک در دوران بارداری خطرناک است؟
پزشک متخصص بیش از هر کس دیگری به وضعیت مراجعه کننده خود آگاه است و تشخیص لازم را خواهد داد. نکته حیاتی که باید به آن توجه کنید این است که هرگز باردار بودن خود را از پزشک مخفی نکنید. چرا که پزشک، بنابر شرایط شما اقدام به انجام کارهای درمان می‌کند. داروی بیهوشی مثل لیدوکائین و مواردی مثل آنتی بیوتیک‌ها، آموکسی‌سیلین، پنی‌سیلین و مواردی از این قبیل، بنا به تشخیص پزشک در دوزهای مختلف به مراجعان ارائه می‌شود.
آیا استفاده از رادیوگرافی در دوران بارداری آسیب‌زا خواهد بود؟
بنا به تشخیص پزشک شما و ترجیحاً قبل از سه ماهه پایانی بارداری استفاده از رادیوگرافی انجام می‌شود. رادیوگرافی برای زنان باردار با تدابیر خاص مثل گذاشتن صفحه محافظتی روی تیروئید و شکم انجام می‌شود تا آسیب‌ها به حداقل برسد.
توصیه‌های مهم در رابطه با مراجعه به دندانپزشکی در دوران بارداری
- همانطور که در قسمت قبل گفته شد قبل از انجام هر گونه اقدام جهت درمان دهان و دندان، باردار بودن خود را به پزشک اطلاع دهید.
- در طول مدت زمان درمان برای حفظ جریان خون پیشنهاد می‌شود که پاها را روی یکدیگر نیندازید و برای احساس راحتی یک بالش به همراه داشته باشید.
- حدالامکان اعمال زیبایی و غیر ضروری دندانپزشکی را به پس از تولد نوزادتان اختصاص دهید.
- اگر در طول درمان احساس ناراحتی، درد و یا افت فشار داشتید، به دندانپزشک اطلاع دهید.
چطور آسیب‌های دهان و دندان را در دوران بارداری به حداقل برسانیم؟
مسواک زدن را فراموش نکنید. سعی کنید تا بعد از هر وعده غذایی از مسواک استفاده کنید و خمیردندان مناسب که حاوی فلوراید باشد را تهیه کنید.
استفاده از نخ دندان بیش از هر چیز دیگری به شما توصیه می‌شود. چرا که با استفاده از نخ دندان، از باقی مانده غذا و دیگر خوراکی‌ها، در بین دندان‌تان جلوگیری شده و امکان ایجاد عفونت لثه را به حداقل می‌رساند.
از رژیم غذایی متعادلی که در آن مواد قندی کنترل شده است، استفاده کنید. اینگونه آسیب‌های دهان و دندان را به حداقل برسانید.
جمع‌بندی
مراجعه به دندانپزشکی در دوران بارداری یک امر ضروری و حیاتی است. چرا که عدم درمان برخی آسیب‌ها، می‌تواند به مادر و جنین، آسیب‌های فراوانی وارد کند. بنابراین، توصیه می‌شود از ابتدا تا پایان بارداری خود تحت نظر یک دندانپزشک معتبر باشید و با نظارت او این دوران را با کمترین آسیب و خیال آسوده سپری کنید. دکتر مرضیه صحت‌پور، با داشتن مهارت و تجربه بالا در زمینه تشخیص و درمان مسائل مربوط به دهان و دندان، بهترین گزینه برای مراجعه کردن شماست. همانطور که می‌دانید، تشخیص یک پزشک، مسئله بسیار مهمی است. چرا که بنابر تشخیص، مراحل و فرآیند درمان انتخاب می‌شود.